|
خلاصه خبر: اروپا یکی از تولید‌کنندگان، مصرف‌کنندگان و صادر‌کنندگان اصلی پلاستیک و زباله‌ی پلاستیکی در جهان است. پلاستیک‌های یکبار مصرف منبع زباله‌های دریایی هستند. در ۲۰۱۵ اروپا ۲۳ درصد یا ۵۲ میلیون تن پلاستیک در جهان تولید کرد که ۳۹.۵ درصد یا ۲۰.۵ میلیون تن آن برای تولید بسته‌بندی محصولات استفاده شده است. برای حل این مشکل در اروپا راه‌حل‌هایی اجرایی شدند، از ۱۹۹۰ تاکنون در آلمان طرح مسئولیت تولیدکننده در بسته‌بندی (EPR) عملیاتی شده است. مسئولیت تولیدکننده در طراحی بسته‌بندی هایی که خطرات کمتری برای محیط زیست دارد. در ۲۰۰۲ در ایرلند قیمت کیف پلاستیکی ۰.۱۵ یورو تعیین شد که در ۲۰۰۷ به ۰.۲۲ یورو افزایش یافت، نتیجه آن شد که میزان مصرف سرانه از ۳۲۸ به ۲۱ کیسه در سال کاهش یافت. در ۲۰۱۵ اتحادیه اروپا دستورالعمل مصرف کیسه‌های پلاستیکی سبک وزن را اجرایی کرده است. در ۲۰۱۶ در شهر هامبورگ مقررات تدارکات عمومی سبز (GPP) به منظور ممنوعیت استفاده شهرداری از بطری‌ها و ظروف یکبار مصرف عملیاتی شد. فرانسه استفاده از کیسه های پلاستیکی و فنجان‌های پلاستیکی یکبار مصرف را از ۲۰۱۶، و استفاده از ظروف پلاستیکی یکبار مصرف را از ۲۰۲۰ ممنوع کرده است. |
پلاستیک‌های یکبار مصرف
اروپا یکی از تولیدکننده اصلی، مصرف‌کننده و صادر‌کننده پلاستیک و زباله‌های پلاستیکی در جهان است. پلاستیک‌های یکبار مصرف یک منبع عمده زباله‌های دریایی هستند دفن زباله زیر خاک و یا رها کردن آن‌ها در اقیانوس منجر به از دست دادن مقدار زیادی مواد با ارزش و دارای انرژی برای اقتصاد است. در سال ۲۰۱۵ اروپا ۲۳ درصد یا ۵۲ میلیون تن پلاستیک در جهان تولید کرد که از آن ۳۹.۵ درصد یا ۲۰.۵ میلیون تن برای تولید بسته بندی استفاده شده است.
پلاستیک یکبار مصرف چیست؟
پلاستیک‌های یکبار مصرف ممکن است شامل هر یک از اقلام پلاستیکی یکبار مصرف باشد که فقط یکبار استفاده می‌شود و اغلب در بسته‌بندی، محصولات مصرفی، لوازم آرایشی و مراقبت‌های بهداشتی استفاده می‌شود، نمونه‌های آن: کیسه‌های پلاستیکی سبک وزن، ظروف یکبار مصرف، ظروف آشامیدنی، کپسول قهوه، دستمال مرطوب، و تیغ صورت تراشی است.
داده‌های بین‌المللی پاکسازی ساحل نشان می‌دهد که بطری‌های نوشیدنی پلاستیکی، بسته‌بندی مواد غذایی، کلاهک بطری‌های پلاستیکی، کیسه‌های پلاستیکی و ورق‌های پلاستیکی رایج ترین موادجمع آوری شده هستند.
در سراسر جهان، ۴.۸ تا ۱۲.۷ میلیون پلاستیک سالانه به اقیانوس وارد می‌شود و علت آن فقط مدیریت نادرست زباله‌ها در خط ساحلی است.
چرا این یک مشکل است؟
اثرات زیست محیطی: پلاستیک‌های رها شده در دریا و اقیانوس‌ها بر روی گونه‌های دریایی مانند پرندگان، پستانداران دریایی و لاک‌پشت‌ها تاثیر می‌گذارد؛
ضررهای اجتماعی و اقتصادی و مادی: با وجودی که ارزش ادراک شده از کالاهای یکبار مصرف کم است، هر ساله ۷۲ تا ۱۰۸ میلیارد یورو ارزش مواد از بسته‌بندی پلاستیکی به اقتصاد منتقل می‌شود. و بخش‌هایی مانند گردشگری، ماهیگیری و حمل و نقل نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
میکروپلاستیک‌ها: اقلام پلاستیکی می‌توانند در محیط دریایی قطعه شوند و به پلاستیک‌های خرد شده تبدیل شوند. ۹۰٪ از معده گاو های دریایی حاوی پلاستیک است.
در سال ۲۰۱۵، ۱،۰۲۴،۴۷۰ بطری پلاستیکی در پاکسازی ساحل در سراسر جهان جمع آوری شد. در مقایسه با محصولات یکبار مصرف، بطری‌های قابل انعطاف دارای اثرات زیست محیطی کمتر از ۵۰ تا ۶۰ درصد هستند.
تدابیر سیاستی اروپا برای کاهش پلاستیک‌های یکبارمصرف:
- از ۱۹۹۰ تاکنون: در المان طرح مسئولیت تولیدکننده (EPR) در بسته‌بندی اجرایی شده است. مسئولیت تولیدکننده در طراحی بسته‌بندی‌هایی که خطرات کمتری برای محیط زیست دارد.
- :۲۰۰۲ در ایرلند قیمت کیف‌های پلاستیکی را ۰.۱۵ یورو تعیین شد که در سال ۲۰۰۷ به ۰.۲۲ یورو افزایش یافته است. نتیجه آن شد که میزان مصرف سرانه از ۳۲۸ به ۲۱ کیسه در سال کاهش یافت.
- :۲۰۱۵ اتحادیه اروپا دستورالعمل (۲۰۱۵/۷۲۰) مصرف کیسه‌های پلاستیکی سبک وزن را اجرایی کرده است.
- ۲۰۱۶ : شهر هامبورگ مقررات تدارکات عمومی سبز (GPP) را به منظور ممنوعیت استفاده شهرداری از کپسول قهوه، بطری‌ها و ظروف یکبار مصرف را اجرایی کرد.
- :۲۰۱۶ فرانسه استفاده از کیسه‌های پلاستیکی یکبار مصرف و فنجان‌های پلاستیکی یکبار مصرف از ۲۰۱۶، و استفاده از ظروف، کارد و چنگال پلاستیکی یکبار مصرف را از سال۲۰۲۰ ممنوع کرده است.
منبع: موسسه سیاست‌گزاری زیست‌محیطی اروپا
برگردان: فریبا حیدری، دانشجوی دکتری سیاست‌گزاری عمومی
