برای کارایی دموکراسی، شهروندان باید بدانند که دولت آن‌ها چه می‌کند. سپس آن‌ها می‌توانند مقامات دولتی و موسسات را پاسخگو بدانند.

در طول ۵۰ سال گذشته، آزادی اطلاعات – یا FOI یکی از روش‌های بسیار مفید شهروندان برای فهم آنچه بوده که دولت انجام می‌دهد . این قوانین ایالتی و فدرال به مردم قدرت درخواست و دریافت اسناد دولتی را می‌دهد. برای شهروندان عادی تا روزنامه نگاران، قوانین آزادی اطلاعات یک روش قدرتمند برای کشف فعالیت‌های پنهانی دولت است.

اما یک تهدید بالقوه – از یک مکان غیر منتظره – برای قوانین آزادی اطلاعات در حال ظهور است.

ما محققان اجرا ، اخلاق و شفافیت دولت هستیم. و تحقیقات ما باعث می‌شود که ما باور کنیم در حالی که قوانین آزادی اطلاعات همیشه با چالش‌های زیادی از جمله مقاومت، طفره رفتن، و اجرای ضعیف و فشار مواجه بوده‌اند، دهه گذشته یک نوع چالش متفاوت در قالب یک رویکرد جدید برای شفافیت به ارمغان آورده ‌است.

قوانین تکنولوژی

علی‌رغم این واقعیت که جنبش دولت باز یک هدف اساسی مشترک با جنبش آزادی اطلاعات پیدا کرده ‌است ( یعنی شفافیت دولت)، جنبش دولت باز تهدید می‌کند که آزادی اطلاعات با در نظر گرفتن بودجه عمومی و خصوصی محدود شده و تامین محدود پرسنل دولتی در دسترس به شفافیت آسیب می‌رساند.

جنبش دولت باز به وسیله تکنولوژی هدایت می‌شود و به دنبال آن است که دولت تا حد امکان در فضای باز به روش‌های گوناگون ممکن فعالیت کند.

این امر نه تنها اجازه دادن به شهروندان برای درخواست اطلاعات مانند آزادی اطلاعات را می‌دهد، بلکه با انتشار اطلاعات آنلاین، یک برنامه روزمره از دولت را منتشر می‌کند. همچنین تلاش می‌کند تا دولت را از  طریق  شهروندان بیشتری در طراحی راه حل های  مسائل عمومی سیاستی باز کند.

یک نمونه از این رویکرد، از طریق اقدامات بودجه‌بندی مشارکتی است، که به شهروندان اجازه می‌دهد ،تا از طریق به اشتراک گذاری اطلاعات و جلسات آنلاین و شخصی خود، تصمیم بگیرند که چگونه بخشی از بودجه عمومی صرف شود. بنابراین، در حالی که دولت آزاد و مدافعان آزادی اطلاعات هر دو خواهان شفافیت دولت هستند، دولت آزاد یک مفهوم وسیع‌تر است که بیشتر بر فناوری تکیه دارد و مشارکت و همکاری بیشتر مردم را تشویق می­کند.

یک نوع از ابتکار دولت باز ، پورتال‌های اطلاعات مانند Data.gov است. دولت‌ها اطلاعات بسیاری را ارسال می‌کنند که هرکسی می‌تواند آزادانه به موضوعاتی مانند محیط‌زیست، آموزش و امنیت عمومی دسترسی داشته و رایگان آن را دریافت کند.

یکی دیگر از اصلاحات علنی دولت ،جمع‌سپاری (crowdsourcing) است. جمع‌سپاری از عموم مردم می‌خواهد تا ایده‌هایی را برای حل مشکلات دولت و یا جمع‌آوری داده‌ها برای پروژه‌های دولتی مطرح کنند. دو اقدام جمع سپاری ابتکاری عمومی در آمریکا شامل Challenge.gov و پروژه‌های علمی شهروندی هستند، مانند آژانس حفاظت از محیط زیست که در آن شهروندان کیفیت آب را آزمایش می‌کنند.

حامیان آزادی اطلاعات و دولت آزاد در مورد آن‌ها به روش‌های مشابه صحبت می‌کنند و در واقع در بسیاری از ابتکارات مشابه مانند مشارکت دولت باز شرکت می‌کنند. این ابتکار یک مشارکت جهانی از کشورهایی است که که انواع مختلفی از اقدامات دولت باز مانند برنامه‌های مبارزه با فساد، بودجه‌های باز یا رویدادهای جمع سپاری را توسعه می‌دهند.

جنبش‌ها مکمل یکدیگر هستند

جنبش دولت باز می‌تواند به اجرای آزادی اطلاعات کمک کند. اطلاعات دولتی که به صورت آنلاین منتشر شده، هدف اصلی طرفداران دولت باز است، می‌تواند تعداد درخواست‌های آزادی اطلاعات را کاهش دهد. ابتکارات دولت باز می‌تواند به صراحت با تشویق تصویب قوانین آزادی اطلاعات،  آزادی اطلاعات را تبلیغ نماید. ارائه آموزش‌های بیشتر برای مقامات که درخواست‌های آزادی اطلاعات را پر می‌کنند  و توسعه فناوری‌ها  تسهیل فرآیند و پیگیری درخواست آزادی اطلاعات را فراهم می‌نمایند.

از سوی دیگر، رابطه بین دولت باز و آزادی اطلاعات  همیشه در عمل مثبت نمی‌باشد.

اول اینکه، همانند همه انواع مسائل مربوط به سیاست عمومی، منابع – هم پول و هم توجه سیاسی – ذاتا کمیاب هستند. مقامات دولتی اکنون باید توجه خود را بین آزادی اطلاعات و دیگر ابتکارات دولت باز تقسیم کنند. و اکنون سرمایه گذاران باید منابع مالی خود را بین آزادی اطلاعات و دیگر ابتکارات دولت باز تقسیم نمایند.

دوم، جنبش اصلاحات دولت باز و نیز جنبش آزادی اطلاعات به مدت طولانی وابسته به گروه‌های حامی غیر انتفاعی است  – از ائتلاف ملی آزادی اطلاعات و وابستگی دولتی‌اش به بنیاد Sunlight – تا به دست آوردن و انتشار اطلاعات دولت.  این بدان معناست که ثبات مالی آن گروه‌های غیرانتفاعی حیاتی است. اما تلاش‌های آن‌ها، همانطور که رشد می‌کنند، ممکن است تنها بخش کوچکی از کل مبالغ اهدایی را به دست آورند. Freedominfo.org، یک وب سایت برای جمع‌آوری و مقایسه اطلاعات درباره قوانین آزادی اطلاعات  در سراسر جهان، مجبور به تعلیق عملیات خود در سال ۲۰۱۷ با توجه به خالی شدن منابع گردید.

ما معتقدیم که اولویت‌ها در میان مقامات دولتی و مدافعان دولت خوب نیز ممکن است از آزادی اطلاعات دور بمانند. در زمانی که داده‌های باز “داغ” هستند، برنامه‌های آزادی اطلاعات  می‌توانند در نتیجه این رقابت فشرده شوند. علاوه بر این ، با اجازه دادن به دولت‌ها برای ادعای اعتبار برای اصلاحات سیاسی بیشتر مانند پورتال‌های داده آنلاین، دستور کار باز دولت ممکن است یک حس کاذب از شفافیت ایجاد کند – اطلاعات بسیار بیشتری در دولت وجود دارد که در این پورتال‌ها وجود ندارد.

این انتقاد اخیرا علیه کنیا مطرح شد، که دولت آن یک پورتال اطلاعاتی باز برای انتشار اطلاعات درباره عملکرد و فعالیت‌های دولت در سال ۲۰۱۱ راه‌اندازی کرد، با این حال تصویب قانون آزادی اطلاعات  تا سال ۲۰۱۶ را به تعویق انداخت . به طور مشابه، در انگلستان، یک وزیر دولتی در سال ۲۰۱۲ گفت: “من می‌خواهم آزادی اطلاعات را از کار بیاندازیم، با در مضیقه گذاشتن اطلاعات، زیادی مردم نیازی به پرسیدن آن ندارند.”

داده‌های باز، جایگزین آزادی اطلاعات نیست

اما بنیاد جهانی وب، بنیانگذار سیستم رده‌بندی داده‌های باز جهان که به نام  سنجش داده‌های بازOpen Data Barometer شناخته می‌شود، در سال ۲۰۱۵ گزارش داد که دولت بریتانیا از جایگاه اول خود در Barometer برای توجیه مجوز (دولت) برای بررسی، و محدود کردن قانون آزادی  اطلاعات  استفاده می‌کند.

در ایالات‌ متحده، دولت ترامپ پورتال داده‌های باز کاخ سفید را رد کرد. این اقدام بلافاصله توسط طرفداران دولت باز محکوم شد و هیچ فایده‌ای نداشت. در موارد دیگر، تلاش های جدید دولت باز می تواند مانع از اجرای آزادی اطلاعات موجود باشد زیرا تعداد محدودی از کارکنان به کار شفافیت اختصاص داده شده‌اند.

یکی از نشانه‌های این اصلاحات سال ۲۰۱۵ مکزیک است که دسته‌های اطلاعاتی را افزایش داد که نهادهای دولتی ملزم به ارسال کردن در پورتال‌های آنلاین de Obligaciones de Transparencia بودند.

اما وظیفه شناسایی و دیجیتالی کردن این اطلاعات به واحدهای پاسخ آزادی اطلاعات موجود، بدون هیچ پرسنل یا منابع اضافی، داده شد. این منجر به بار اجرایی شدید و در برخی موارد، زمان واکنش کندتر به درخواست‌های آزادی اطلاعات شد. در همین حال، پورتال به روز شده برای یک رابط پیچیده و اطلاعات غیر قابل اطمینان و یا از دست رفته مورد انتقاد قرار گرفت.

آیا  این امکان  برای دولت باز و آزادی اطلاعات برای جلوگیری از اشتباهات در مورد یا نمونه مکزیک وجود دارد؟ برخی متخصصان خوشبین هستند. بت سیمون، که به عنوان اولین مامور ارشد فناوری ایالات متحده و مدیر دولت باز کاخ سفید در سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۱، خدمت کرده است، بیان می‌کند که :

“در بلندمدت، آزادی اطلاعات و داده‌های باز ممکن است خودشان همگام شوند با حرکت ما به آینده‌ای که تمام داده‌های دولت امن، اما به سهولت قابل دسترسی قرار گیرند. “

منبع: theconversation