رويكرد سياستی تمام نيازهای شخص
( Whole Person Care) در سلامت : سياستی پست مدرن
دكتر حميد بهلولی, مدرس سابق دانشگاه تهران،
مدرس، محقق و مشاور سياست‌گزاری در اروپا
با تامين نيازهای اوليه فيزيكی در حوزه بهداشت و سلامت شهروندان در كشورهای توسعه يافته، و غلبه نسبی پارادايم پست مدرن در اوايل قرن حاضر و در کنار ارتقائ سطح اگاهی‌های فردی و اجتماعی در جوامع انسانی، رويكرد سياستی جديدی در حوزه سلامت در حال تكوين است . از انجا كه در زبان فارسی كلمه مناسب‌تری از مراقبت، تيمار كردن و توجه كردن برای تعريف مفهوم (Care) نداريم بناچار از كلمه مراقبت برای تعريف ان استفاده می‌كنيم.
رويكرد جديد (Whole person care) يا مراقبت كامل (همه، كل) شخص كه به معنی مراقبت و توجه به همه وجوه انسان است، سلامت فرد را برايند و حاصل جمع تمامی وجوه انسانی می‌داند و بر دو مولفه مهم تاکید می‌کند.
طبق مولفه اول، اين رويكرد تعريف و برسميت شناختن ارتباط وثيق مابين سلامت فيزيكی و سلامت روانی و نيازهای مراقبت اجتماعی را مد نظر خود قرار داده و انها را نه تنها سه ضلع يك مثلث ارايه خدمات بلكه مرکز دايره سلامت انسانی بصورت ممتزج و ادغام يافته تصور می‌كند و از همديگر قابل تفكيك نمی‌داند. طبق مولفه دوم، اين رويكرد منزل و مسكن شخصی افراد را در مجموع جای بهتری برای حفظ سلامتی انها در مقایسه با بيمارستان می‌داند و از ارايه خدمات لازم به بيماران در منزل خود حمايت می‌كند. اين رويكرد برای ارايه اين توصيه هر دو موضوع افزايش برون‌دهی سلامت و وجهه اقتصادی بودن ان ( از جهت اطمينان از اثربخشی مناسب‌تر ميزان هزينه‌ای كه برای حفظ سلامت افراد مصرف می‌شود)، را در نظر می‌گيرد.
از انجا كه بيشتر كسانی كه برای دهها سال از بيماريهای مزمنی چون ديابت، نارسايی‌های كليوی، ريوی و قلبی عروقی رنج می‌برند می‌توانند بيشتر خدمات مورد نياز خود را بصورت خود – مراقبتی در خانه خود دريافت نمايند، اين رويكرد جديد (مراقبت كامل شخص) توجه اول و مركزی خود رابه شخص معطوف می‌كند و نه به سيستم ارايه خدمات، و در نظر دارد خدمات انسانی شده و منعطف خود را به افراد و در داخل خانه‌های انها برساند و در كنار تامين نيازهای پزشكی و دارويی افراد، در جهت كاهش و از بين بردن رنج احساس تنهايی انها (loneliness) و كنترل افسردگی‌های تبعی ان اهتمام بورزد.
اين رويكرد با گذاشتن انسان و فرد در مركز توجه خود برای ارايه مراقبت كامل و توجه به تمام وجوه فيزيكی، روانی و اجتماعی او، بيشترين توجه خود را به افراد سالمند و بيماران رنجور از بيماريهای مزمن معطوف می‌كند و سيستم ارايه خدمت سلامتی را مطابق اين رويكرد بازتعريف می‌كند و ان را برای چنين رويكردی مناسب سازی می‌كند و برای پياده سازی عملی اين سياست چند قدم را پيشنهاد می‌كند.
١- تامين يك نقطه تماس راحت و قابل دسترسی برای ارايه تمامی خدمات ادغام يافته برای كليه نيازهای سلامتی و خدمات اجتماعی.
٢-دسترسی هر فرد به ديگر افراد با شرايط مشابه سلامتی و اجتماعی، برای كاهش احساس تنهايی و ارايه سرويس‌های متقابل بين افراد به همديگر
٣- برنامه‌ريزی ارايه مراقبت‌های شخصی شده (personalised care) متناسب با شرايط و نيازهای هر فرد براي پوشش نيازهای سلامتی و خدمات اجتماعی او.
٤- ارايه حمايت زندگی بصورت بودجه شخصی كه می‌تواند تاثير مهمی در سلامتی و شادی فرد داشته باشد.
نكته اخر قابل ذكر انكه نوع و ميزان بكارگيری اين سياست كه بوضوح تحت تاثير پارادايم پست مدرن و به تبع خدمات پزشكی شخصی شده (personalised medicine) در حوزه پزشكی و بيولوژی می‌باشد، در ارتباط با سطح توسعه يافتگی و زير ساخت‌های سلامت در هر كشور و جامعه‌ای با ديگری متفاوت خواهد بود ولی توسعه نگاه جامع انسانی به انسان و نيازهای او می‌تواند تفاوت عمده‌ای در بهره‌وری و برون داد سيستم ارايه خدمات در هر نقطه جفرافيايی، و با هر سطح از امكانات، تكنولوژی و كيفيت خدمات، ايجاد كند.
drbohlolipublicpolicy@
